|
|
|
| Товарные рынки | ||
| BID | ASK | |
| Brent | 0.00 | 0.00 |
| Лайт | 0.00 | 0.00 |
Ауыл жастары — еліміздің болашағының негізі. Олардың әлеуметтік-экономикалық жағдайын жақсарту, білім алу мүмкіндіктерін кеңейту және еңбек нарығында бәсекеге қабілеттілігін арттыру — Қазақстанның стратегиялық мақсаттарының бірі. Бұл бағытта Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың бастамасымен және Парламент Сенатының заңнамалық қолдауымен бірқатар бағдарламалар жүзеге асырылып жатыр. Бұл жайында Dauletten.kz сайтының тілшісі толықтырып баяндап береді.
2024 жылғы 1 қазандағы мәліметтерге сәйкес, Қазақстан халқының жалпы саны 20 223 218 адамды құрайды, оның ішінде ауылдық жерлерде 7 518 241 адам тұрады . Бұл — ел халқының шамамен 37,2%-ы. Ауыл жастарының саны мен олардың әлеуметтік жағдайы туралы нақты статистикалық деректер болмағанымен, жалпы ауыл халқының ішінде жастардың үлесі айтарлықтай екенін ескерсек, бұл мәселенің өзектілігі арта түседі.
Парламент Сенатының ауыл жастарының әлеуетін арттырудағы рөлі тек бағдарламаларды қолдау деңгейінде емес, ел болашағын заңнамалық тұрғыда айқындайтын жүйелі шешімдермен көрінеді. Сенаттың негізгі бағыттары:
- Саяси инклюзивтілік: 2021 жылы Конституциялық заңнамаға енгізілген өзгерістер арқылы партиялық тізімдерде жастар үшін 30 пайыздық квота енгізілді. Бұл бастаманы алғашқылардың бірі болып Сенат көтерді. Соның арқасында, 2023 жылғы Мәжіліс сайлауында жастардың саяси партиялар тізіміне ену көрсеткіші айтарлықтай артты.
- Ауылдағы кадр тапшылығын заңмен шешу: Сенаттың ұсынысымен «Дипломмен ауылға» бағдарламасына қаржылық жүктемені азайту үшін қосымша қаражат бөлінді. Мәселен, 2024 жылы бюджеттен бағдарлама аясында 3,4 млрд теңге бөлінді. Бұл — шамамен 1600-ға жуық маманға тұрғын үй алуға көмектеседі деген сөз.
- Ауылдан шыққан жастарға халықаралық білім алуға жол ашу: 2020 жылы Сенаттың бастамасымен «Болашақ» халықаралық бағдарламасына ауыл жастарына арналған квота енгізілді. 2023 жылы осы квота аясында 107 жас шетелдік жоғары оқу орындарына оқуға түсті. Бұл білім мен тәжірибе ауылға қайта оралатын кадрлар арқылы келмек.
Бағдарламалар тиімділігі — нақты мысалдар
1. «Серпін» бағдарламасы
Сенат бірнеше рет үкіметке «Серпін» бағдарламасының аясын кеңейтуді ұсынған. 2024–2025 оқу жылына 3 903 грант бөлінгенімен, олардың 40%-ы толық игерілмей қалғаны белгілі. Бұл мәселе биылғы Сенат отырысында көтерілді. Сенаторлар бағдарламаны тек техникалық біліммен шектемей, ауыл экономикасы үшін қажетті агроинженерлер, ветеринарлар, IT-мамандар даярлауға бағыттауды ұсынды.
2. Ауыл жастарын кәсіпкерлікке тарту
Сенаттың заңнамалық қолдауымен «Жастар кәсіпкерлігін дамыту» жобасы ауылдық жерлерде белсенді іске асып жатыр. 2023 жылы осы бағдарлама бойынша 850 ауыл жасы мемлекеттік грант алып, шағын кәсіп бастады. Сенат бұл бағыттағы заңнамаларды жетілдіру арқылы ауыл жастары үшін бюрократиялық кедергілерді азайтуға күш салды.
Сараптама: Сенаттың әлеуеті — жастар болашағына бағытталған
Парламент Сенаты — тек заң қабылдайтын құрылым емес, елдің даму стратегиясын іске асыруға тікелей әсер ететін саяси және қоғамдық пікір қалыптастыратын институт. Оның жастар саясатына қатысты заңнамалық бастамалары:
• ауыл мен қала арасындағы теңсіздікті азайтуға;
• жастардың ел ішіндегі және шетелдегі білімге қол жеткізуін арттыруға;
• олардың елге оралып, ауылға еңбек етуіне жағдай жасауға;
• саяси процестерге қатысуына жол ашуға бағытталған.
Бұл шаралардың барлығы — тек жастарды қолдау емес, елдің ұзақ мерзімді дамуына инвестиция.
Ауыл жастары — болашағымыздың берік іргетасы. Парламент Сенатының заңнамалық қолдауы мен бастамалары олардың әлеуетін ашуға, еңбек нарығындағы бәсекеге қабілеттілігін арттыруға және әлеуметтік жағдайын жақсартуға нақты ықпал етіп отыр. Бұл — ел мүддесі үшін жасалып жатқан батыл қадам.
Бүгінгі ауыл жасы — ертеңгі ғылым иесі, саясаткер, кәсіпкер, ел тізгінін ұстайтын азамат. Сенат осыны терең түсініп, нақты іс-шаралар арқылы қолдап келеді. Сондықтан да бұл жұмысты қоғам мен мемлекеттің өзара сеніміне негізделген серіктестік моделі ретінде қарастыруға болады.
